By deneydefteri | Cu, 08/31/2018 - 02:10
Kan Gruplarının Belirlenmesi Deneyi

Deneyin Amacı: Kan grubu tayini yapmak

Deneyin Yapılışı:

Temiz bir lamı ortadan  bir çizgi ile ikiye ayırarak birer ucuna  1 TL.  büyüklüğünde  içi boş yuvarlaklar çiziniz.Sol yuvarlağı ~A~, öbürünü de ~B~ olarak  işaretleyiniz.

Sol yüzük parmağınızı alkollü pamukla iyice siliniz. Parmağınız kuruduktan sonra özel iğne ile deliniz. Parmağınızdan çıkan kandan, lam üzerine hazırladığınız yuvarlaklar içine birer damla koyunuz. Sonra ~A~ yuvarlağına  anti - A, ~B~ yuvarlağına da  anti  - B  serumu ilave ediniz. Her iki yuvarlak  için ayrı ayrı kürdan kullanarak , kan ve serumu  birbirine karıştırınız. Kan  damlalarında,  kan  hücrelerinin   kümelenip  kümelenmediğini  gözleyiniz.

Deneyin Sonucu:

Hangi kanda kümelenme olursa, kanınızın  grubu damlattığınız serumun adındandır. Yani  A  ve  B  grubudur. Her iki kan damlasında da  kümelenme  varsa, kan grubunuz ~AB~ dir. Şayet  iki  damlada da  kümelenme yoksa kan grubunuz ~0~ (= sıfır) dır.

Teorik Bilgi:

Kan Grubu, insan kanındaki antikorlara bakılarak, kanın özelliğini belirtmek için oluşturulmuş sınıflandırma sistemidir. A, B, AB ve 0 türleri mevcuttur. Bundan bağımsız olarak, Rh değeri + veya - değerinde olabilir. Bu iki sistemin kombinasyonundan 8'li kan grubu tablosu oluşmuştur. Türkiye'de iki sistem yan yana yazılarak belirtilir. Örneğin; A türü kanda Rh değeri negatif ise, o kan için A Rh- grubu denir. Türkiye'de Kızılay'ın verilerine göre en fazla bulunan grup A Rh+'dir.

Kan grubu uyumu

Her ne kadar aşagıdaki tablo genel olarak doğru ise de uzun dönem kan tranfüzyonu gerektiren kişilere kendi kan gruplarının aynısının verilmesi zorunludur.Çok ama çok acil durumlarda RH- RH+ kan verebilir.

Kan uyum tablosu

Alıcı Kan Grubu Verebilen kan grupları
AB Rh+ Tüm kan grupları
AB Rh- 0 Rh- A Rh- B Rh- AB Rh-
A Rh+ 0 Rh- 0 Rh+ A Rh- A Rh+
A Rh- 0 Rh- A Rh-  
B Rh+ 0 Rh- 0 Rh+ B Rh- B Rh+
B Rh- 0 Rh- B Rh-    
0 Rh+ 0 Rh- 0 Rh+    
0 Rh- 0 Rh-      

Kan Gruplarının Önemi

Kan grubunu belirleyen A ve B genleri, kanınızda bulunan alyuvarların çeperinde A ve B tipi proteinlerden hangisinin yer alacağını belirlerler. Kan grubunuz A ise alyuvarlarınızın çeperinde yalnızca A tipi protein, B ise yalnızca B tipi protein, AB ise her ikisinden de, 0 ise alyuvarlarınızın içinde her ikisi de yoktur demektir. Alyuvar çeperinde bulunan ve kan grubunuzun belirlenmesinde rol oynayan bu proteinlere aglütinojen denir. Ancak kanda, kendinizinkinden farklı bir kan grubuna ait alyuvar hücrelerinin vücudunuza girmemesini sağlayarak sizi koruyan aglütinin adlı antikor lar bulunur. Protein yapısında olan aglütininler de tıpkı aglütinojenler gibi A ve B tipinde olurlar.

Fenotip Genotip
A AA yada AO
B BB yada BO
AB AB
O OO